Ikona domuStart / Blog / Czeska woda mineralna: Skład i właściwości lecznicze

Czeska woda mineralna: Skład i właściwości lecznicze

Szczegóły

Republika Czeska słynie z bogactwa naturalnych źródeł mineralnych, które od wieków wykorzystywane są w celach leczniczych. Wody mineralne z Czech charakteryzują się unikalnym składem chemicznym i właściwościami, które korzystnie wpływają na zdrowie. Miasto Karlowe Wary może poszczycić się dwoma eleganckimi deptakami: Stará Louka i Nová Louka, ciągnącymi się wzdłuż rzeki Teplá.

Źródła mineralne w Karlowych Warach

Kolumnada Vřídelni kryje słynny gejzer - blisko 2 tys. litrów wody o temperaturze 72°C wypływających z głębokości prawie 3 tys. metrów wyrzucanych co minutę na wysokość 12-15 metrów - jest to najgorętsze ze źródeł. W sumie jest ich szesnaście, w najzimniejszym temperatura sięga 11°C.

W Karlowych Warach znajduje się wiele źródeł mineralnych o różnych właściwościach. Poniżej znajduje się krótki opis niektórych z nich:

  1. Vřídlo (pl. Ukrop): Źródło znajduje się we Vřídelní kolonáde, temperatura wody 72 °C, wydajność źródła 2000 l/min, zawartość CO2: 400 mg/l, dostępne w godzinach otwarcia pawilonu. Początkowo przy otworze źródła, przed kościołem św. Marii Magdaleny znajdowały się jedynie niewielkie pawilony lekkiej konstrukcji, które były regularnie przez źródło niszczone. Już w 1774 roku, w sąsiedztwie źródła została zbudowana wielka barokowa Vřídelní sál, która była odzwierciedleniem zasad leczniczych Davida Bechera, które nakazywały picie wód tuż przy źródłach. W latach 1878-1879 kolumnada ta została zastąpiona nową, żeliwną Vřídelní kolonádą, zaprojektowaną przez wiedeńskich architektów Fellner'a i Helmer'a. Już w 1939 roku kolumnada ta, z powodu korozji została rozebrana. W 1975 roku nad Vřídlem została zbudowana żelbetonowa, przeszklona Vřídelní kolonáda w stylu funkcjonalizmu.
  2. Pramen Karla IV (pl. Źródło Karola IV): Źródło znajduje się w Tržní kolonáde, po raz pierwszy zostało ujęte w 1769 r., temperatura wody 64 °C, wydajność źródła 4,8 l/min, zawartość CO2: 250-450 mg/l, dostępne bez ograniczeń. Pierwotna nazwa źródła to Žrout (pl. Żarłok). Źródło wybijało już w średniowieczu w okolicach historycznego rynku pod Wieżą Zamkową (Zámecka věž). Według legendy to właśnie przy tym źródle leczył się Karol IV. Sama legenda o powstaniu Karlowych Warów została umieszczona na brązowym reliefie, dziele kowala artystycznego Adolfa Zörkela, który wisi tuż nad misą źródła. Do celów leczniczych używano tego źródła aż do 1875 roku, kiedy to w jego miejscu zbudowano ratusz miejski.
  3. Dolní zámecký pramen (pl. Źródło Dolne Zamkowe): Źródło znajduje się w Tržní kolonáde, po raz pierwszy zostało ujęte w 1769 r., temperatura wody 55,6 °C, wydajność źródła 2,5 l/min, zawartość CO2: 600 mg/l, dostępne bez ograniczeń. Wywierzysko Zamkowego Źródła zostało odkryte w 1769 roku na rynku pod Wieżą Zamkową (Zámecka věž) w historycznym centrum Karlowych Warów. Podczas bardzo mroźnej zimy 1784 roku, kiedy cała woda w mieście zamarzła, wody z tego źródła dostarczano do publicznych fontann. Tutejszy lekarz David Becher przeprowadził badanie wód i okazało się, że mają taki sam skład jak wody Vřídla. Na początku XXI w. cały obiekt Zámecké kolonády został przebudowany na Zamkowe Spa (Zámecké lázně), natomiast Źródło Dolne Zamkowe zostało doprowadzone do Tržní kolonády i ogólnie udostępnione.
  4. Horní zámecký pramen (pl. Źródło Górne Zamkowe): Źródło znajduje się w Zámecké kolonáde, po raz pierwszy zostało ujęte w 1769 r., temperatura wody 49,8 °C, wydajność źródła 1,5 l/min, zawartość CO2: 600 mg/l, niedostępne.
  5. Tržní pramen (pl. Źródło Targowe): Źródło znajduje się w Tržní kolonáde, po raz pierwszy zostało ujęte w 1838 r., temperatura wody 62 °C, wydajność źródła 4,9 l/min, zawartość CO2: 500 mg/l, dostępne bez ograniczeń. W tym miejscu już od XVI w. działały pierwsze karlowarskie łaźnie. Od swojego pierwszego ujęcia źródło wielokrotnie zanikało i pojawiało się ponownie. Na trwałe zostało ujęte dopiero po wykonaniu odwietrów głębinowych. Dziś źródło jest dostępne w półkolistej absydzie Tržní kolonády, która ze względu na swoje doskonałe właściwości akustyczne, jest popularnym miejscem koncertów.
  6. Mlýnský pramen (pl. Młyńskie Źródło): Źródło znajduje się w Mlýnskiej kolonáde, po raz pierwszy zostało ujęte w XVI w., temperatura wody 56,6 °C, wydajność źródła 4,5 l/min, zawartość CO2: 600 mg/l, dostępne bez ograniczeń. Mlýnský pramen jest znany od XVI w. i należy do najstarszych ujętych źródeł w Karlowych Warach. Jego nazwa pochodzi od stojącego aż do końca XVIII w. młyna na rzece Tepla. W 1705 roku źródło to było jako pierwsze zalecane dla kuracjuszy. Od 1711 roku, źródło zasilało łaźnie w barokowym budynku Mlýnských lázní. Wody mineralne były wtedy wykorzystywane głównie do kąpieli leczniczych. W 1827 roku budynek Mlýnských lázní został poddany gruntownej przebudowie, podczas której zmodyfikowano również Młyńskie Nabrzeże oraz przedłużono kolumnadę Nového pramena. W latach 1871-1881 na miejscu Mlýnských lázní zbudowano kamienną Mlýnską kolonádę. Woda z tego źródła była kiedyś butelkowana i rozsyłana po całym świecie.
  7. Pramen Rusalka (pl. Źródło Rusałka): Źródło znajduje się w Mlýnskiej kolonáde, po raz pierwszy zostało ujęte w XVI w., temperatura wody 60,2 °C, wydajność źródła 4-7 l/min, zawartość CO2: 600 mg/l, dostępne bez ograniczeń. Źródło bijące pierwotnie bezpośrednio z koryta rzeki Tepla było znane już w XVI w. W związku ze wzrostem ilości gości w uzdrowisku w połowie XVIII w. zostało ujęte i nazwane Novým pramenem. Pierwotnie nad wywierzyskiem źródła znajdowała się niewielka wiata. W latach 1792-1793 nad źródłem wybudowano nową, drewnianą halę, kolumnadę, która była pierwszym tego typu obiektem w Karlowych Warach. Kolumnada zapewniała gościom możliwość przebywania przy źródle nawet w czasie niepogody. Tuż przy źródle ordynowali uzdrowiskowi lekarze. Na początku XIX w. Nový pramen stał się ulubionym źródłem kuracjuszy. W roku 1811 na miejscu poprzedniej budowli postawiono nową, empirową Giesselovą kolonádę, która w latach 1871-1881 została zastąpiona kamienną Mlýnską kolonádą.
  8. Pramen knížete Václava (pl. Źródło Księcia Wacława): Źródło znajduje się w Mlýnskiej kolonáde, po raz pierwszy zostało ujęte w 1784 r., temperatura wody 65,6 i 64,3 °C, wydajność źródła 4,0 i 2,0 l/min, zawartość CO2: 500 mg/l, dostępne bez ograniczeń. Po raz pierwszy źródło wybiło w 1784 roku wprost spod Bernardovy skály i ściekało bezpośrednio do koryta rzeki Tepla. Od nazwy skały źródło zostało nazwane Bernardův pramen. Kiedyś źródło było o wiele bardziej wydajne, a jego częste wyrzuty wody na wysokość 4 m upodobniały je do Vřídla. Z wód tego źródła wytwarzano dawniej karlowarskie sole lecznicze. W latach 1871-1881 nad źródłem zbudowano kamienną Mlýnską kolonádę, a jego wody zostały skierowane do dwóch mis. Pierwsza misa zasilana jest wodami o temperaturze 65,6 °C i wydajności 4 l/min i umieszczona w hali Mlýnskiej kolonády. Natomiast druga misa umieszczona jest na mostku nad rzeką Tepla, przed Mlýnską kolonádą i zasilana jest wodami o temperaturze 64,3 °C i wydajności 2 l/min.
  9. Pramen Libuše (pl. Źródło Libušy): Źródło znajduje się w Mlýnskiej kolonáde, po raz pierwszy zostało ujęte w latach 70. XIX w., temperatura wody 62 °C, wydajność źródła 3-5 l/min, zawartość CO2: 550 mg/l, dostępne bez ograniczeń. Wywierzysko źródła zostało po raz pierwszy dostrzeżone podczas budowy kamiennej Mlýnskiej kolonády w latach 1871-1881. Woda do misy została dostarczona z czterech niewielkich źródełek. Źródło pierwotnie było nazywane Pramen Alžbětiných růží (Źródło Elżbietańskich Róż), swoją obecną nazwę uzyskało w 1947 roku. Źródło Libušy jest jednym z kilku źródeł bijących w największej karlowarskiej kolumnadzie, dzięki czemu jest często odwiedzane przez tłumy kuracjuszy i turystów.
  10. Skalní pramen (pl. Skalne Źródło): Źródło znajduje się w Mlýnskiej kolonáde, po raz pierwszy zostało ujęte w 1845 r., temperatura wody 48 °C, wydajność źródła 2,2 l/min, zawartość CO2: 650 mg/l, dostępne bez ograniczeń. Źródło pierwotnie biło bezpośrednio z koryta rzeki Tepla. Toń pod Bernardovou skálou była wówczas nazywana Koňské lázně, ponieważ tam właśnie przepływały konie. Po raz pierwszy ujęto źródło w 1845 r. po odłamaniu części skalnego masywu. Nad źródłem postawiono wówczas drewnianą wiatę. W 1892 roku, w ramach przedłużania Mlýnskiej kolonády, nad Skalním pramenem zbudowano nowy pawilon według projektu wybitnego, czeskiego architekta Josefa Zítka. Źródło zostało ujęte głębokim na 30 metrów odwiertem bezpośrednio z wnętrza Bernardovy skály.
  11. Pramen Svoboda (pl. Źródło Wolności): Źródło znajduje się w Altanie Pramena Svobody, po raz pierwszy zostało ujęte na początku lat 60. XIX w., temperatura wody 62,4 °C, wydajność źródła 5 l/min, zawartość CO2: 550 mg/l, dostępne bez ograniczeń. Źródło zostało odkryte podczas kopania fundamentów pod nowy budynek Lázní III. Woda została ujęta dzwonem i poprowadzona do miejsca pomiędzy budynkiem Lázní III i dawnym Szpitalem św. Bernarda tuż pod Bernardovou skálou. W pobliżu tego źródła biło, zanikłe już źródło Špitálský pramen. W 1865 roku nad źródłem zbudowano ozdobną, ośmioboczną, drewnianą altanę. Początkowo źródło nazywano Lázeňskim pramenem, potem nosiło imię cesarza Franciszka Józefa I, a w 1946 roku uzyskało swoją obecną nazwę.
  12. Sadový pramen (pl. Źródło Parkowe): Źródło znajduje się w Sanatorium Wojskowym (Vojenský lázeňský ústav), po raz pierwszy zostało ujęte w 1852 r., temperatura wody 41,6 °C, wydajność źródła 1,5 l/min, zawartość CO2: 750 mg/l, dostępne w godzinach 6:00-18:30. Źródło zostało odkryte podczas budowy Uzdrowiska Wojskowego. Początkowo znane było jako Źródło Cesarskie (Císařský pramen) i wraz ze Źródłem Hochbergów (Hochbergerový pramen) były używane w pitnych kuracjach Uzdrowiska Wojskowego. Do dziś źródło to jest popularne wśród kuracjuszy ze względu na wysokie wysycenie dwutlenkiem węgla, co powoduje przyjemnie cierpki smak. Główne ujęcie źródła znajduje się na dziedzińcu Uzdrowiska Wojskowego, gdzie jest wygodnie udostępniony pacjentom.
  13. Pramen Dorotka: Źródło znajduje się w Pawilonie Dorotka, na ulicy U Imperialuwydajność źródła 45 l/min, niedostępne. Wcześniej za 13. źródło Karlowych Warów uznawano Becherovkę. Nie może być uznawane za klasyczne karlowarskie źródło, ponieważ jest to głównie silny wyziew suchego dwutlenku węgla, któremu towarzyszą jedynie niewielkie ilości słabo zmineralizowanych wód termalnych. Źródło wywiera w kamiennym pawilonie za byłymi Gazowo-Słonecznymi Łaźniami (Lázně VI), w pobliżu Hotelu Richmond. Obecnie źródło bije w piwnicach pawilonu i jest wykorzystywane jedynie w celach pomiarowych w ramach sieci stacji monitoringu gazu w zachodnich Czechach. Pawilon jest niedostępny dla publiczności.
  14. Pramen Štěpánka (pl. Źródło Szczepanka): Źródło znajduje się w Altanie Aloise Kleina przed Hotelem Richmond, temperatura wody 13 °C, wydajność źródła 2,5 l/min, zawartość CO2: ponad 1200 mg/l, dostępne bez ograniczeń. Już w XVIII w. znane były wywierzyska wód termalnych w okolicach Sanatorium Richmond. W 1884 źródło zostało ujęte i nazwane na cześć austriackiej arcyksiężnej Štěpánky. To niezwykle zażelazione źródło stało się szybko, dzięki swojemu oryginalnemu smakowi niezwykle popularne wśród kuracjuszy. Niestety na początku XX w. źródło zanikło. Dopiero w 1993 roku, po kilku nieudanych próbach dokonano skutecznego odwiertu. Źródło Szczepanka nie jest zaliczane do naturalnych źródeł leczniczych.
  15. Hadí pramen (pl. Wężowe Źródło): Źródło znajduje się w Sadovéj kolonáde, temperatura wody 30 °C, wydajność źródła 1,8 l/min, zawartość CO2: 1600 mg/l, dostępne bez ograniczeń. Wężowe Źródło to najmłodsze z dostępnych kuracjuszom źródeł Karlowych Warów. Wody z tego źródła zostały dostarczone do południowo-wschodniego pawilonu Sadovej kolonády w trakcie przebudowy kolumnady w 2001 roku. Ujęcie wód przypomina kształtem węża, na górze słupa znajduje się misa, której uchwyty również przypominają węże. Nazwa źródła wzięła się od dużej ilości węży, jakie dawniej zamieszkiwały okolice tej właśnie kolonady. Wody tego źródła są mniej zmineralizowane od pozostałych, ale zawierają o wiele więcej dwutlenku węgla.
  16. Železnatý pramen (pl. Żelazowe Źródło): Źródło znajduje się w Kolumnadzie Żelazowego Źródła (kolonáda Železnatého pramena) przy ulicy Bezručova (okolice Thermala), temperatura wody 11,9 °C, wydajność źródła 1,8 l/min, zawartość CO2: 1600 mg/l, dostępne bez ograniczeń. Już w przeszłości zauważono, że w tym miejscu ziemia i skały mają barwę ochry, co było spowodowane wysoką zawartością żelaza. Źródło zostało ujęte w 1852 roku, a od 1856 roku, dzięki zaleceniom lekarza Rudolfa Mannla, była używana w kuracjach wodami pitnymi. Tuż obok źródła zbudowano Żelazowe Łaźnie, w których wody źródlane były wykorzystywane do przeprowadzania kąpieli leczniczych.

Vincentka z Luhačovic

Uzdrowisko Luhačovice to największe uzdrowisko na Morawach i czwarte co do wielkości w całej Republice Czeskiej. Przyciąga turystów malowniczym krajobrazem, śladami słowiańskich osadników, zamkami i ruinami, oraz cennymi źródłami mineralnymi. Znajduje się tu sześć naturalnych źródeł mineralnych, bijących między wzgórzami Moraw, jednak najbardziej znaną naturalną wodą mienralną jest doceniana na całym świecie "Vincentka".

Vincentka to wyjątkowa woda mineralna o wysokiej mineralizacji, zawierająca jod, chlorek, wodorowęglan sodu oraz podwyższone ilości fluoru i kwasu borowego. Dzięki osmotycznemu ciśnieniu wynoszącemu 634,7 kPa, jest ona bardzo zbliżona do osmolarności ludzkiej krwi. Tajemnica właściwości leczniczych Vincentki tkwi w jej składzie, gdzie znajdziemy dużą zawartość najważniejszych substancji mineralnych.

Przeczytaj także: Woda mineralna Józef: Zalety

Vincentka jest wykorzystywana do kuracji pitnych jako wspomaganie w leczeniu dróg oddechowych, schorzeń strun głosowych, a także w zaburzeniach przemiany materii i zaburzeniach trawienia. Vincentka jest butelkowana i dystrybuowana w całych Czechach, a wydajność źródła wynosi 13 l/min. Poza kuracjami pitnymi, stosuje się ją również do inhalacji, które przynoszą ulgę w stanach zapalnych stawów, bólu gardła i rozrzedzaniu wydzieliny w drogach oddechowych.

Zaječická hořká

Zaječická hořká (Zajeczicka gorzka) jest dobrze tolerowana nawet przez najbardziej wrażliwy organizm i może być stosowana przez długi czas, na przykład w stanach pooperacyjnych jelit, podczas długiego leżenia i przy hemoroidach. Wykorzystywany jest również jako bardzo silne źródło magnezu w jego niedoborze.

Zgodnie z ustawodawstwem Ministerstwa Zdrowia Republiki Czeskiej gorzka Zajeczicka zaliczana jest do kategorii „woda mineralna o zastosowaniu leczniczym, ekstrakt z naturalnego źródła leczniczego”. Zaječická jest rozlewana w stanie naturalnym bez filtracji, każdy osad jest nieszkodliwym zjawiskiem naturalnym.

Zastosowanie Zajeczickiej Gorzkiej

  • Detoksykacja organizmu: Kąpiel w Zajeczickiej gorzkiej dzięki leczniczym efektom gorzkiej soli. Zajeczicka jest jak magnes który przyciąga zanieczyszczenia i toksyny, oczyszcza skóre i pomaga w utrzymaniu zdrowej i czystej skóry.
  • Kuracje przeciwgrzybiczne skóry: Aby przygotować przeciwgrzybiczną kąpiel dla stóp - należy wymoczyć je w ciepłej wodzie z dodatkiem soli gorzkiej (pół butelki na miskę wody). Taka 20-minutowa pielęgnacja pomoże również w usunięciu zmęczenia stóp czy nawet zniweluje ich brzydki zapach.
  • Regeneracja, uzupełnienie minerałów i działanie przeciwinfekcyjne: Stosowanie Zajeczickiej Gorzkiej do kąpieli pomaga dynamicznie podbić zawartość magnezu i sulfatów w naszym ciele, które wchłaniają się bardzo szybko przez skórę, co wyrównuje poziom elektrolitów w naszym ciele i pomaga nam walczyć z infekcjami.

Wyciąg z analizy chemicznej dla źródła Zajeczicka Gorzka: Zaječická jest balneologicznie sklasyfikowana jako „prawdziwa gorzka woda”, najczystsze źródło gorzkiej soli. Zaječická to prawdziwą gorzką wodą typu siarczanowo-magnezowego z przewagą „gorzkiej soli”. 1 761 kPa

Zaječická gorzka jest używana do kuracji uzdrowiskowych i domowych kuracji pitnych europejskich uzdrowisk. Ta legenda światowej medycyny znana jest od 1725 roku jako naturalny detoksykant, źródło naturalnego magnezu i niezawodny środek przeczyszczający - rozpuszcza zawartość jelit. Po jej odkryciu (F. Hoffmann 1726) gorzka sól Zajeczicka była lepiej oceniana przez balneologów niż sól Epsom.

Przeczytaj także: Wybór Wody Mineralnej w Baniaku: Poradnik

Przy normalnej dawce około 4 dcl powoduje szybki i delikatny efekt przeczyszczający. Zajeczicka rozpuszcza zawartość jelit. Efekt przeczyszczający przejawia się tylko przy zaparciach. Sława gorzkiej wody Zajeczickiej sięga czasów bez wszechobecnej reklamy. W tym czasie działanie produktu musiało być zagwarantowane i być w pełni niezawodne, w przeciwnym razie świadomość jego dobroczynnego działania nie rozprzestrzeniłaby się samoistnie.

Zajeczicka jest szczególnie polecana do długotrwałego stosowania w przypadku chronicznego osłabienia jelit, problamach z niestrawnością i innych kłopotach układu trawienia. 0,1 do 0,4 litra (1/2 do 2 szklanek) rano na czczo lub wieczorem przed snem. Od 0,2 litra ma działanie przeczyszczające. Stosowanie przed snem nie powoduje skutków ubocznych, ponieważ nie wytwarzają się trudne gazy, a wypróżnianie następuje dopiero następnego ranka. Podczas stosowania jest ważne, aby utrzymywać odpowiednią podaż płynów, takich jak herbaty ziołowe, woda źródlana czy picie wód uzdrowiskowych lub mineralnych.

Metoda warstwowania skał w Zaječicach od wieków zadziwia wszystkich badaczy. Próbowali opisać pochodzenie tego słynnego na całym świecie, najczystszego źródła gorzkiej soli. Ojciec współczesnej chemii, J. Berzelius, był jednym z tych, którzy wykonali analizy Zaječickiej.

Zaječice i okolice należą do najbardziej suchych obszarów w Czechach. Średnie opady wynoszą tu tylko 450 mm na miesiąc, latem mniej niż 300 mm. Średnia roczna temperatura wynosi około 8/5°C. Dominującym typem gleby jest czarnoziem. W tych prawie że ekstremalnych warunkach gorzka woda Zaječická jest pobierana za pomocą płytkich studni - czysta gorzka woda, która jest unikalna na świecie ze względu na zawartość związków magnezu i siarczanów i dlatego jest szczególnie cenna.

Ludzie często wyszukują Zaječicką pod nazwą „Zaječická kyselka”. Fenomen gorzkiej wody Zaječickiej rozprzestrzenił się na cały cywilizowany świat po roku 1725 i rozpoczęciu masowej produkcji. W każdym języku używano własnego wariantu nazwy źródłowej. Według pierwszej pracy dr. F. Hoffmana, pierwszym imieniem jest „Sedlitz bitter wasser”. W krajach anglojęzycznych była to „Sedlitz bitter water”. Zgodnie z nazwą handlową Dyrekcji Źródeł Lobkowiczów oficjalną nazwą w języka czeskiem jest „Zaječická hořká voda”.

Przeczytaj także: PE a bezpieczeństwo wód mineralnych

tags: #czeska #woda #mineralna #skład #właściwości

Popularne posty: