Co daje chlorowanie wody pitnej?
- Szczegóły
Woda pitna jest niezbędna do prawidłowej realizacji procesów w przemyśle spożywczym. Restrykcyjne normy wymagają od producentów zapewnienia najwyższego stopnia higieny. Dezynfekcja wody oraz zbiorników wody pitnej jest podstawowym warunkiem przestrzegania tych przepisów. Dezynfekcja to proces polegający na niszczeniu formy wegetatywnej mikroorganizmów, w tym przypadku nie ma jednak konieczności wyjałowienia, czyli usunięcia formy przetrwalnikowej.
Dezynfekcji poddaje się powierzchnie, przedmioty oraz substancje, które mogły zostać skażone bakteriami, wirusami, grzybami lub pasożytami. Metody dezynfekcji i środki do dezynfekcji wody pitnej zostają dobrane na podstawie rodzaju substancji, stopnia skażenia oraz oczekiwanego efektu.
Zbyt mała ilość środków dezynfekujących może powodować selekcję odpornych organizmów, a zbyt duża wcale nie musi okazać się bardziej skuteczna, dlatego kluczowym aspektem prawidłowej dezynfekcji jest staranne dobranie rozwiązania umożliwiającego precyzyjne dozowanie środków dezynfekujących.
Wyróżnia się kilka skutecznych metod dezynfekcji stosowanych w zależności od stopnia zanieczyszczenia cieczy oraz oczekiwanego efektu.
Chlorowanie jako metoda dezynfekcji wody
Chlorowanie wody pitnej jest jedną z najpopularniejszych metod dezynfekcji wody i charakteryzuje się wysoką skutecznością. Chlorowanie wody to najtańszy oraz najbardziej popularny sposób dezynfekcji. Bakterie są niszczone dzięki działaniu na wodę związkami chloru albo czystym chlorem gazowym. Powstają przy tym podchloryny jako czynny związek odkażania wody.
Przeczytaj także: Nawilżanie powietrza - dlaczego warto?
Chlorowanie, jako chemiczna metoda dezynfekcji, polega na wprowadzeniu do wody takich substancji jak dwutlenek chloru lub aktywny chlor. Ten ostatni jest wynikiem reakcji wodorotlenku sodu z chlorem gazowym. Dwutlenek chloru zaś jest gazem bardzo dobrze rozpuszczający się w wodzie.
Kiedy dochodzi do takiej oksydacji, następuje uaktywnienie funkcji dezynfekcyjnej chloru. Kiedy powstałe cząsteczki przenikną do wnętrza komórek patogenów, powodują ich uszkodzenie, uniemożliwiając ich dalszy rozwój bądź powodując ich śmierć. Mogą na przykład powodować uszkodzenia błon komórkowych patogenów.
Sporo krajów stosuje chlor jako środek dezynfekcyjny w celu zapewnienia czystej i bezpiecznej wody pitnej dla swoich mieszkańców. Chlorowanie jest też jedną z najtańszych metod kondycjonowania wody, chlor jest łatwo dostępny i stosowanie go jako środka dezynfekcyjnego jest stosunkowo proste i tanie. Umożliwia kontrolowanie jakości wody i zapobieganie powstawaniu zanieczyszczeń.
Środki chlorowania wody
Najbardziej popularny środek stosowany do chlorowania wody to roztwór podchlorynu sodu NaOCI. Dawka chloru powinna być dobierana odpowiednio do jakości przeznaczonej do oczyszczenia wody. Do przygotowywania oraz dawkowania roztworu podchlorynu sodu służą chloratory.
Budowa chloratora
- Przeponowa pompa ssąco-tłocząca z silnikiem
- Polietylenowy zbiornik na roztwór podchloranu sodowego
- Przewód zasysający roztwór dezynfekujący
- Przewód odprowadzający
Chlorator powinien być instalowany w osobnych pomieszczeniach, wyposażonych w odpowiedni system wentylacji.
Przeczytaj także: Dlaczego warto mieć dobry filtr powietrza?
Alternatywne metody dezynfekcji wody
Coraz częściej standardowo stosowany chlor gazowy zostaje zastąpiony przez dwutlenek chloru - silnie reagujący gaz, który ze względu na swoją niestabilność musi być na bieżąco wytwarzany w miejscu zastosowania. Chlorowanie wody przy użyciu dwutlenku chloru wykazuje szereg zalet. Siła dezynfekcji ulega zwiększeniu przy wzroście wartości pH, a środek dezynfekujący przez długi czas pozostaje stabilnie w rurociągach i zapewnia ochronę mikrobiologiczną wody przez wiele dni.
Ozon należy do najsilniejszych środków do dezynfekcji wody pitnej. Niszczy drobnoustroje, nie zmieniając jednocześnie smaku ani zapachu wody. Dezynfekcja promieniowaniem UV to proces dezynfekcji wody odbywający się bez użycia chemii.
Naświetlanie promieniowaniem ultrafioletowym, zwłaszcza UV-C o długości fal w zakresie 240 do 280 Nm narusza bezpośrednio DNA niezbędne do życia bakterii. Zainicjowana w ten sposób reakcja fotochemiczna niszczy informację genetyczną, a bakterie tracą zdolność do rozmnażania i zostają zniszczone.
Elektroliza to proces polegający na wytworzeniu z soli (NaCl) chloru, wodoru i ługu sodowego przy zastosowaniu prądu elektrycznego. W przypadku elektrolizy z komorą otwartą (elektroliza rurowa) reakcja elektrochemiczna przebiega w komorze, w której wytworzony chlor gazowy reaguje natychmiast z wodnym roztworem wodorotlenku sodu, tworząc podchloryn sodowy.
Jako roztwór soli stosuje się nasyconą solankę, która jest wytwarzana w oddzielnym zbiorniku z soli o zdefiniowanej jakości. Ultrafiltracja jest jednym z procesów filtracji membranowej, czyli techniki usuwania cząsteczek i soli poprzez separację przy użyciu półprzepuszczalnych membran. W przypadku ultrafiltracji filtrowane są cząsteczki o wielkości 0,1 - 0,01 µm (lub 1000 - 500 000 Da).
Przeczytaj także: Nawilżanie powietrza w domu
Zarówno dezynfekcja wody, jak i odkażanie zbiorników wody pitnej wymaga zastosowania specjalistycznych środków oraz narzędzi. Tylko precyzyjne dozowanie środków dezynfekujących zapewni oczekiwany efekt.
Woda powierzchniowa i płytkie wody podziemne skażone są biologicznie. Mogą zawierać wirusy, bakterie, pasożyty i inne organizmy chorobotwórcze. Chlorowanie wody jest najtańszą i najpowszechniejszą metodą określaną jako dezynfekcja wody. Zazwyczaj wodę chloruje się stosując chlor gazowy - dodawany do wody w postaci wody chlorowej. Do przygotowania i dawkowania chloru ciekłego służą chloratory. Chlor gazowy uzyskuje się przez odparowanie chloru ciekłego znajdującego się w stalowych pojemnikach ciśnieniowych. W celu zmniejszenia ilości ubocznych produktów dezynfekcji, zamiast wody chlorowej zaczyna się stosować dwutlenek chloru.
Jednak wszystkie te metody mają kilka poważnych wad - nieprzyjemny smak i zapach oraz powstawanie związków szkodliwych dla zdrowia człowieka, takich jak trihalometany (THM), chlorofenole, chlorany i chloraminy.
Aby zapewnić trwałą, skuteczną dezynfekcję wody, dawkowana jest większa ilość chloru, tzw. pozostałą ilość chloru, która zabezpieczy przed wtórnym zanieczyszczeniem wody np. podczas przesyłu siecią wodociągową lub starymi rurociągami w budynkach. Dodatkowo chlorowana woda bywa drażniąca dla błon śluzowych, skóry i włosów człowieka.
Ozonowanie polega na przepuszczeniu przez wodę powietrza nasyconego ozonem O, który jest wytwarzany w specjalnych urządzeniach zwanych ozonatorami. Ozon (tlen trójwartościowy), jest bardzo silnym utleniaczem i środkiem dezynfekcyjnym. Dodany do wody niszczy w niej baterie i drobnoustroje znacznie szybciej niż chlor, nie łączy się jednocześnie z azotem amonowym, nie powoduje powstawania chlorowych pochodnych i nie pogarsza smaku i zapachu wody. Ozon jest gazem bardzo reaktywnym ale jednocześnie nietrwałym.
Czas połowicznego rozpadu ozonu wynosi od kilku sekund do minut. Zależy on od pH (im wyższe pH tym trwałość ozonu mniejsza), temperatury wody i stężenia w niej związków organicznych i nieorganicznych. Istotną wadą ozonu jest jego mała trwałość, a co za tym idzie niebezpieczeństwo wtórnego rozwoju bakterii w sieci wodociągowej. W związku z tym woda po ozonowaniu powinna być dodatkowo przechlorowaną.
Metoda ta nie zmienia składu fizyko-chemicznego wody. Niszczenie mikroorganizmów promieniami UV odbywa się poprzez oddziaływanie promieniowania ultrafioletowego na mikroorganizmy, niszczenie ich struktury DNA. Działanie lampy UV powoduje zniszczenie do 99,99% żyjących w wodzie bakterii i wirusów. Lampa UV do wody może być zamontowana na głównym ujęciu wody. Każda lampa UV składa się z obudowy - zazwyczaj ze stali nierdzewnej. Oprócz tego wewnątrz znajdziemy promiennik UV i rurę osłonową wykonaną ze szkła kwarcowego. Promienniki UV stopniowo się zużywają i tracą swoją moc.
Chlor w wodzie pitnej - korzyści i zagrożenia
Chlor to pierwiastek chemiczny, który od dekad pełni kluczową rolę w procesie dezynfekcji sieci wodociągowej. Jego zastosowanie miało ogromne znaczenie dla poprawy jakości wody przeznaczonej do picia - przede wszystkim w kontekście zwalczania groźnych patogenów, takich jak bakterie wywołujące dur brzuszny. Z pomocą chloru można było skutecznie odkazić i unieszkodliwić wiele mikroorganizmów obecnych w wodzie, czyniąc ją bezpieczną dla ludzi.
Z biegiem lat jednak coraz częściej podnosi się głosy, że chlorowana woda, mimo swojej skuteczności, może również nieść za sobą pewne ryzyko. Obecność tej substancji w wodzie kranowej może wpływać nie tylko na smak i zapach wody, ale też budzić obawy związane z wpływem na zdrowie. Smak i zapach chloru są łatwo wyczuwalne - wielu osobom przeszkadzają, a niektóre reagują na nie wręcz alergicznie.
Chlor dodawany do wody w procesie dezynfekcji jest obecnie jednym z najpowszechniejszych środków stosowanych w oczyszczaniu cieczy przeznaczonej do picia. W praktyce jego zadaniem jest eliminacja patogenów, które mogą skazić wodę w sieciach przesyłowych. Dezynfekcja wody odbywa się zazwyczaj jeszcze na etapie uzdatniania, zanim trafi ona do rurociągów, ale w wielu przypadkach utrzymuje się również w końcowym produkcie, który wypływa z naszych kranów.
Chlorować wodę oznacza nadanie jej odporności mikrobiologicznej podczas transportu w sieci wodociągowej, jednak nie zawsze odbywa się to bez wpływu na jakość doświadczenia użytkownika końcowego. W wielu gospodarstwach domowych czuć chlor już po odkręceniu kranu - zwłaszcza w porannej wodzie, która przez noc zalegała w instalacji. Zapach chloru może być intensywny, a smak wody ulega pogorszeniu.
Problemem jest także to, że chlor wprowadzony do wody jako substancja dezynfekująca może reagować z innymi obecnymi w wodzie związkami organicznymi, prowadząc do powstawania produktów ubocznych, które nie zawsze są obojętne dla organizmu człowieka.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, dopuszczalne stężenie chloru w wodzie pitnej przeznaczonej do spożycia przez ludzi wynosi maksymalnie 0,3 mg/l (w niektórych sytuacjach nawet 0,5 mg/l). W praktyce oznacza to, że zawartość chloru w wodzie dostarczanej przez sieci wodociągowe powinna być na tyle niska, by nie wpływała negatywnie na właściwości organoleptyczne wody, czyli smak, zapach oraz klarowność.
Stężenie chloru w wodzie kranowej może się zmieniać w zależności od pory dnia, zużycia i długości instalacji. Zbyt wysokie stężenie nie tylko obniża komfort użytkowania, ale może mieć także szkodliwy wpływ na zdrowie - zwłaszcza przy długotrwałym spożyciu.
Warto zaznaczyć, że oprócz chloru coraz częściej stosuje się alternatywne środki dezynfekujące, takie jak dwutlenek chloru. Choć chlor w odpowiednio dobranych dawkach odgrywa istotną rolę w oczyszczaniu wody, jego nadmiar może mieć negatywny wpływ na zdrowie. W szczególności dotyczy to osób regularnie pijących wodę prosto z kranu, w której występuje wysokie stężenie tego pierwiastka.
Woda z wysoką zawartością chloru często nie spełnia oczekiwań konsumentów pod względem smaku, zapachu czy przejrzystości. Smak wody może być nieprzyjemny, a zapach przypominający środki chemiczne bywa trudny do zaakceptowania. Substancja stosowana w procesie dezynfekcji, choć skuteczna w eliminacji zagrożeń mikrobiologicznych, w nadmiarze staje się czynnikiem potencjalnie szkodliwym.
Nie bez znaczenia pozostają również produkty uboczne powstające w wyniku reakcji chloru oraz jego pochodnych z naturalnymi związkami organicznymi obecnymi w wodzie. Substancje te, choć obecne w niewielkich ilościach, mogą być szkodliwe dla zdrowia.
Chloru do dezynfekcji wody używa się w formie ciekłej, gazowej lub w postaci związków chloru, które łatwo rozpuszczają się w wodzie. Dla większości zdrowych osób chlor w typowym stężeniu nie stanowi bezpośredniego zagrożenia. Problem pojawia się, gdy dochodzi do długotrwałego kontaktu z wodą z nadmiarem chloru. Szczególnie narażeni są ci, którzy piją wodę z kranu bez filtrowania, ale także osoby często kąpiące się w wodzie z dużą ilością chloru - np. na basenie.
Woda chlorowana bardzo często wyróżnia się charakterystycznym aromatem i smakiem, który może być trudny do zaakceptowania - zwłaszcza przez osoby przyzwyczajone do korzystania z wody filtrowanej lub butelkowanej. Wysoka zawartość chloru obniża właściwości organoleptyczne cieczy - jej smak i zapach stają się chemiczne, nieprzyjemne, a czasem wręcz odstręczające. Wpływ chloru na smak jest często opisywany jako „ostry” lub „metaliczny”.
Niekiedy wystarczy zostawić wodę w otwartym naczyniu na kilka godzin, by zapach ulotnił się - to jednak rozwiązanie tymczasowe. Lepszą opcją może być filtr do wody, który nie tylko poprawia walory smakowe, ale również skutecznie wspomaga redukcją chloru i jego pochodnych.
Trzeba również pamiętać, że chlorowana woda może oddziaływać na nasze zdrowie, szczególnie przy długotrwałym spożyciu. Choć jednorazowy kontakt z wodą o lekko podwyższonym poziomie chloru nie powinien wywoływać reakcji, to przy systematycznym przyjmowaniu większych dawek możliwe są podrażnienia przewodu pokarmowego, pogorszenie kondycji skóry czy nasilenie alergii.
Chlor jest powszechnie stosowany w procesie uzdatniania wody pitnej mając na celu eliminację szkodliwych mikroorganizmów i zapewnienie bezpieczeństwa sanitarnego. Jednak jego obecność w wodzie budzi pytania dotyczące potencjalnych skutków zdrowotnych oraz wpływu na smak i zapach wody. Chlor odgrywa kluczową rolę w procesie uzdatniania wody pitnej. Jego głównym zadaniem jest dezynfekcja wody, czyli eliminacja szkodliwych mikroorganizmów takich jak bakterie, wirusy i pierwotniaki. Dzięki temu procesowi woda staje się bezpieczna do spożycia. Stosowanie chloru w uzdatnianiu wody zapewnia bezpieczeństwo wody pitnej chroniąc społeczeństwo przed chorobami przenoszonymi przez wodę.
Długotrwałe spożywanie wody pitnej zawierającej chlor może prowadzić do różnych skutków zdrowotnych. Wśród najczęściej zgłaszanych dolegliwości znajdują się podrażnienia błon śluzowych jamy ustnej i gardła, suchość skóry oraz reakcje alergiczne. Osoby z chorobami układu oddechowego, takimi jak astma, mogą doświadczać zaostrzenia objawów. Ponadto w wyniku reakcji chloru z substancjami organicznymi obecnymi w wodzie, mogą powstawać produkty uboczne dezynfekcji, takie jak trihalometany (THM), które przy długotrwałej ekspozycji są uznawane za potencjalnie rakotwórcze.
Warto zauważyć, że chlor w wodzie pitnej może również wpływać na jej smak i zapach, co może zniechęcać do jej spożywania. Normy chloru w wodzie pitnej są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa wody i ochrony zdrowia publicznego. Zalecenia WHO określają maksymalne stężenie chloru na poziomie 5 mg/l, chlorynów na 0,7 mg/l oraz chloranów na 0,7 mg/l. Dyrektywa Unii Europejskiej (UE) w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi również określa dopuszczalne stężenia tych substancji. Dyrektywa UE ustala maksymalne stężenie chlorynów i chloranów na poziomie 0,25 mg/l, z możliwością zwiększenia do 0,7 mg/l w przypadku stosowania metod dezynfekcji generujących obie substancje.
Sposoby na redukcję chloru w wodzie
Redukcja chloru w wodzie domowej jest istotna dla poprawy jej smaku i zapachu. Jedną z najskuteczniejszych metod usuwania chloru są filtry węglowe, które wykorzystują węgiel aktywny do adsorpcji chloru oraz jego pochodnych.
Filtry węglowe są dostępne w różnych formach, od prostych dzbanków filtrujących po zaawansowane systemy montowane na głównym ujęciu wody w domu. Regularna wymiana wkładów filtracyjnych zapewnia ich skuteczność i długotrwałe działanie. Warto również zwrócić uwagę na filtry prysznicowe, które stanowią skuteczne rozwiązanie dla osób dbających o kondycję skóry i włosów. Filtry prysznicowe podobnie jak filtry do wody pitnej, często wykorzystują węgiel aktywny, a także inne materiały filtrujące, takie jak KDF (mieszanina miedzi i cynku), które neutralizują chlor oraz metale ciężkie. Montaż takiego filtra jest zazwyczaj prosty i nie wymaga specjalistycznych narzędzi.
Filtry kuchenne wykorzystujące odwróconą osmozę to obecnie jedno z najbardziej zaawansowanych rozwiązań do oczyszczania wody wodociągowej. Ich skuteczność wynika z połączenia membrany osmotycznej z wkładami węglowymi, które neutralizują zarówno zapachy, jak i niepożądane związki chemiczne. W procesie wieloetapowej filtracji w kuchennych systemach RO (reverse osmosis), wkłady węglowe odgrywają kluczową rolę - najpierw chronią membranę osmotyczną przed degradacją przez chlor, a potem dodatkowo poprawiają jakość oczyszczonej wody, usuwając resztki gazów i nieprzyjemnych aromatów.
Choć chlor odgrywa ważną rolę w ochronie zdrowia publicznego, jego obecność w wodzie z kranu nie zawsze idzie w parze z komfortem i bezpieczeństwem domowego użytkownika. Jednym z najbardziej efektywnych systemów są filtry wykorzystujące odwróconą osmozę, które łączą dokładność oczyszczania z wygodą użytkowania. Dzięki nim nie musisz już zastanawiać się, co dokładnie wypływa z Twojego kranu.
Czy w Twoim domu jest chlorowana woda?
Jeśli nie jesteś pewien, jakie elementy znajdują się w Twojej wodzie, być może nadszedł czas, aby się temu przyjrzeć. Aby uzyskać ogólny obraz tego, co płynie w Twojej wodzie, sprawdź jej skład u lokalnego dostawcy, czyli w pobliskich wodociągach. Sprawdź, jakie przedsiębiorstwo wodociągowe zaopatruje Cię w wodę i wejdź na ich stronę z ogólnodostępnymi danymi dla klientów. Aby uzyskać bardziej precyzyjne wyniki, wykonaj test wody, np. paskowy lub kropelkowy. Ten ostatni może dla Ciebie wykonać Autoryzowany Dystrybutor EcoWater. Wyniki pokażą, czy woda zawiera ślady chloru, metali ciężkich i innych zanieczyszczeń, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia.
Dlaczego w wodzie jest chlor?
Chlorowana woda nie jest niczym nowym. W rzeczywistości jest z nami obecna od ponad 100 lat i na początku XX wieku ta technologia została ogłoszona przełomem w medycynie. W tym czasie choroby przenoszone przez wodę, takie jak cholera, dur brzuszny i zapalenie wątroby, odbierały życie tysiącom ludzi na całym świecie. Aby zwalczyć śmiertelne zagrożenie, dystrybutorzy wody zaczęli używać chloru, który z powodzeniem redukował szkodliwe bakterie powodujące choroby. Do dzisiaj chlor nadal stanowi niedrogie i skuteczne rozwiązanie służące do dezynfekcji wody miejskiej.
Jak chlor dezynfekuje wodę?
Atakuje błonę komórkową szkodliwych bakterii - wstrzymuje wymianę komórkową i aktywność DNA - oba te elementy są niezbędne do przetrwania bakterii. Proces chlorowania występuje w pierwszym i ostatnim etapie procesu uzdatniania wody. Kiedy woda po raz pierwszy trafia do oczyszczalni, chlor może pomóc wyeliminować życie wodne, takie jak algi, i osłabić pierwiastki takie jak żelazo i magnez. Na końcu procesu chlor pomaga zdezynfekować wodę. Dodaje się go na tyle dużo, aby przetrwał cały proces dystrybucji. W zależności od stacji uzdatniania wody, w dostarczanej wodzie mogą występować różne poziomy chloru.
Czy wodę z chlorem można bezpiecznie pić?
Ze względu na niskie stężenie chloru w zasobach wodnych, picie wody z chlorem nie stanowi poważnego problemu. Woda chlorowana może jednak wydawać się niesmaczna i pachnieć chemicznie. Intensywność niepożądanych doznań smakowo - węchowych może się różnić w zależności od odległości Twojego domu od centrum uzdatniania wody.
Co można zrobić, aby obniżyć zawartość chloru w wodzie pitnej?
Aby obniżyć zawartość chloru w wodzie pitnej, należy usunąć ten związek chemiczny z ze swojej wody. Filtry do wody, takie jak punktowy EPS-1000 lub centralny zmiękczacz wody z filtrem węglowym, usuwają chlor z wody w jednym kranie lub w całym domu.
Dezynfekcja i odkażanie wody pitnej - chlorowe tabletki do uzdatniania wody
Woda jest składnikiem niezbędnym do życia każdego organizmu. Używamy jej codziennie i praktycznie do wszystkiego, dlatego bardzo ważne jest, aby nie zawierała zanieczyszczeń czy innych chorobotwórczych mikroorganizmów. Powszechnym problemem jest uzyskanie czystej wody w warunkach turystycznych lub survivalowych, gdzie nie mamy pewności co do jakości i pochodzenia pobieranej wody.
Istnieją środki, które w szybki i łatwy sposób odkażają wodę pochodzącą z nieznanego źródła. Dezynfekcja wody pozwala wyeliminować szkodliwe drobnoustroje i znacząco podnieść jakość wody pitnej. Prawidłowy wybór środków decyduje o bezpieczeństwie konsumenta, które ma wpływ na jego zdrowie i życie.
Dlaczego należy dezynfekować wodę?
Woda zaczerpnięta z niepewnego źródła może być skażona biologicznie i zawierać niebezpieczne dla zdrowia mikroorganizmy (bakterie, grzyby, wirusy lub inne organizmy chorobotwórcze). Toksyny znajdujące się w wodzie często powodują różnego rodzaju zatrucia. Jednym z objawów jest biegunka lub wymioty. Takich przypadłości możemy „nabawić się” w czasie podróży, zwłaszcza do krajów egzotycznych.
tags: #co #daje #chlorowanie #wody #pitnej
